Uluslararası Af Örgütü'nden Türkiye'ye ifade özgürlüğü eleştirileri

Uluslararası Af Örgütünün (Amnesty International) 2009 yılı raporunda, Türkiye'de geçen bir yıl boyunca Anayasa Mahkemesini de içine alan hukuki mücadelelerin yaşandığı belirtildi

405 sayfalık raporun "Avrupa ve Orta Asya" başlığı altında 3,5 sayfa ayrılan Türkiye bölümünde, iktidardaki AK Parti aleyhine ‘laiklik karşıtı eylemlerin odağı olduğu’gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinde açılan ve kapatılmama yönünde sonuçlanan davaya yer verildi ve DTP için de ‘ülkenin birlik ve bütünlüğüne karşı eylemlerde bulunduğu’ gerekçesiyle benzeri bir davanın açıldığı hatırlatıldı.

Uluslararası Af Örgütü, Anayasa Mahkemesinin üniversitelerde başörtüsünün serbest bırakılmasını öngören Anayasa değişikliğini iptal etmesini eleştirdi. Raporda, üniversitelerde başörtüsü yasağını kaldırılması amacıyla TBMM’de kabul edilen Anayasa değişikliğinin "devletin laiklik ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle" mahkemece iptal edildiği hatırlatılarak, "Fakat bu karar, başkalarının insan haklarına dayanan din ve inanç özgürlüğünün sınırlanma ihtiyacını yeterince açıklayamamıştır" denildi.

"Aşırı ulusalcı Ergenekon yapılanmasının" yargılanmasına da değinilen raporda, "çığır açan soruşturma kapsamında hazırlanan iddianamede üst düzey emekli subaylar dahil devlet kurumlarıyla bağlantılı örgütün seçimle gelmiş hükümeti siyasi cinayetler ve şiddeti teşvik gibi yöntemlerle devirme planı yapmakla suçlandığı" aktarıldı.

Raporda, terörle mücadele kapsamında gelişen bazı olaylarda "taciz, fiili saldırı ve mülke saldırı dahil olmak üzere belirsiz kişiler ve grupların Kürt kökenli Türk vatandaşlarını hedef alan" saldırılarda artış görüldüğü belirtilerek, Balıkesir’in Ayvalık ilçesine bağlı Altınova beldesinde birkaç gün süren olaylar buna örnek gösterildi.

“TCK 301. Madde’de yapılan değişiklik yeterli değil”

İfade özgürlüğüyle ilgili Türk Ceza Kanunu’nun 301’inci maddesinde yapılan değişikliğin yeterli olmadığı savunulan raporda, diğer bazı maddelerin de ifade özgürlüğünü kısıtladığı iddia edildi. Raporda, mahkemelerin sık sık internet sitelerini kapatması da "orantısız" bulundu.

Raporda, Adana Valiliğinin izinsiz gösterilere katılan çocukların ailelerinin yeşil kartlarını iptal edileceği ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının yardımlarının kesileceğine yönelik duyurusunun "toplu cezalandırma" anlamına geldiği ve herkesin sağlık hizmeti alma ve yeterli yaşam standardı hakkını ihlal ettiği görüşü dile getirildi.

Gösterilerin yeterli gerekçe gösterilmeden yasaklanması ve izinsiz gösterilerde orantısız güç kullanılması eleştirilen raporda, geçen yıl işkence ve kötü muamele vakalarının arttığı ve kolluk kuvvetlerinden şikayetçi olanların genellikle karşı suçlamalara hedef olduğu öne sürüldü.